Người thừa kế có quyền nhận di sản bao gồm quyền sử dụng đất và nhà ở thông qua di chúc hoặc theo quy định pháp luật hiện hành. Tuy vậy, không phải mọi trường hợp có quan hệ hôn nhân, huyết thống, hoặc nuôi dưỡng với người để lại di sản đều đủ điều kiện thừa kế tài sản này. Vậy, điều kiện thừa kế nhà đất năm 2025 là gì? Những trường hợp nào bị loại trừ khỏi quyền thừa kế theo quy định hiện tại?
Điều Kiện Thừa Kế Nhà Đất Năm 2025
Theo quy định tại Điều 45 Luật Đất đai 2024, để nhận thừa kế quyền sử dụng đất, người thừa kế cần đáp ứng các điều kiện sau đây:
-
Có Giấy Tờ Pháp Lý Hợp Lệ: Người thừa kế cần phải có một trong những loại giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc quyền sở hữu nhà ở, như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Tuy nhiên, có một số trường hợp không yêu cầu giấy chứng nhận, ví dụ như thừa kế quyền sử dụng đất trong trường hợp dồn điền, đổi thửa, hoặc chuyển nhượng cho Nhà nước.
-
Quyền Sử Dụng Đất Không Trong Tranh Chấp: Các quyền sử dụng đất phải không nằm trong tình trạng tranh chấp. Nếu có tranh chấp, phải được giải quyết và có bản án, quyết định hợp lệ từ cơ quan thẩm quyền.
-
Không Bị Kê Biên Để Thi Hành Án: Quyền sử dụng đất không được kê biên hoặc áp dụng các biện pháp bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật dân sự.
-
Trong Thời Hạn Sử Dụng Đất: Đất thừa kế cần phải nằm trong thời gian sử dụng hợp pháp đã được cấp phép.
-
Không Bị Áp Dụng Biện Pháp Khẩn Cấp Tạm Thời: Quyền sử dụng đất không thể bị phong tỏa hay bị hạn chế bởi các biện pháp tạm thời theo quy định của pháp luật.
Điều kiện nhận thừa kế nhà đất là gì?
Người nhận thừa kế quyền sử dụng đất nên thực hiện các quyền như chuyển nhượng, tặng cho, hoặc thế chấp… sau khi đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nếu chưa có giấy chứng nhận, họ cần hoàn tất các thủ tục để đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận theo quy định.
Những quy định trên đảm bảo rằng quyền lợi hợp pháp của người thừa kế được bảo vệ, đồng thời giảm thiểu rủi ro pháp lý liên quan đến đất đai.
Các Trường Hợp Không Đủ Điều Kiện Thừa Kế Nhà Đất Năm 2025
Theo Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015, cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản. Tuy nhiên, không phải ai cũng đủ điều kiện nhận thừa kế, ngay cả khi có mối quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng với người để lại di sản. Dưới đây là những trường hợp không được hưởng thừa kế nhà đất theo quy định hiện hành.
Người Thừa Kế Không Còn Sống Tại Thời Điểm Mở Thừa Kế
Theo quy định tại Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế phải còn sống tại thời điểm mở thừa kế hoặc đã thành thai trước khi người để lại di sản qua đời. Trường hợp con cái không còn sống hoặc chưa thành thai trước thời điểm này sẽ không được hưởng thừa kế.
Người Bị Kết Án Vì Hành Vi Cố Ý Xâm Phạm Người Để Lại Di Sản
Những người từng bị kết án về các hành vi như cố ý gây tổn hại tính mạng, sức khỏe, hoặc xâm phạm nghiêm trọng danh dự và nhân phẩm của người để lại di sản cũng không được hưởng thừa kế.
Trường hợp nào không đủ điều kiện thừa kế?
Người Không Thực Hiện Nghĩa Vụ Nuôi Dưỡng Người Để Lại Di Sản
Những ai vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng hoặc có hành vi ngược đãi, hành hạ người để lại di sản sẽ bị loại khỏi danh sách thừa kế.
Người Có Hành Vi Xâm Phạm Người Thừa Kế Khác
Trong trường hợp người thừa kế cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm chiếm đoạt di sản, họ cũng sẽ không được quyền thừa kế.
Người Có Hành Vi Lừa Dối, Cưỡng Ép Liên Quan Đến Di Chúc
Những cá nhân thực hiện các hành vi gian dối, như giả mạo, sửa đổi, tiêu hủy hoặc che giấu di chúc nhằm chiếm đoạt di sản trái với ý chí của người để lại di sản sẽ không được hưởng thừa kế. Tuy nhiên, nếu người để lại di sản chấp nhận cho họ nhận di sản, họ sẽ không bị truất quyền.
Người Không Có Tên Trong Di Chúc
Nếu người để lại di sản lập di chúc nhưng không đề cập đến việc để lại tài sản cho con cái hoặc các thành viên trong gia đình, những người này sẽ không được hưởng thừa kế theo nội dung của di chúc. Tuy nhiên, theo khoản 1 Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, con chưa thành niên, cha mẹ, vợ/chồng hoặc con thành niên mất khả năng lao động vẫn có quyền nhận hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật, ngay cả khi không được chỉ định trong di chúc.
Người Bị Truất Quyền Thừa Kế
Theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015, người lập di chúc có quyền truất quyền hưởng di sản của người thừa kế. Nếu di chúc có nội dung truất quyền, cá nhân đó sẽ không được nhận di sản, dù họ đủ điều kiện thừa kế.
Những quy định trên vừa nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của người thừa kế, vừa ngăn chặn các hành vi phi pháp diễn ra trong quá trình thừa kế tài sản.
Xem thêm bài viết Mẫu hợp đồng mua bán đất mới nhất 2025 chuẩn quy định hiện hành
Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Vui lòng kiểm tra kỹ các quy định pháp luật cụ thể để đảm bảo đầy đủ quyền và nghĩa vụ của mình trong việc thừa kế tài sản.
