Trong bối cảnh kinh tế ngày càng phát triển, Việt Nam hiện đang đối mặt với một xu hướng đáng lo ngại liên quan đến việc kết hôn muộn và sinh ít con. Xu hướng này đặc biệt rõ ràng ở các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, nơi mức sống cao kéo theo giá nhà đất gia tăng, từ đó tác động mạnh mẽ đến quyết định của người trẻ trong việc lập gia đình và sinh con. Theo phân tích của VARS, nguyên nhân chủ yếu của vấn đề này phần lớn liên quan đến chi phí sống tăng cao, đặc biệt là giá nhà.
Giá nhà tăng cao ảnh hưởng đến quyết định kết hôn và sinh con
Thực trạng kết hôn và tỷ lệ sinh trong xã hội
Dữ liệu từ Tổng cục Thống kê (GSO) chỉ ra rằng trong hơn 30 năm qua, mức độ kết hôn và sinh sản ở Việt Nam đã có những thay đổi đáng kể. Cụ thể, tuổi kết hôn lần đầu đã gia tăng, từ 24,4 tuổi cho nam và 23,2 tuổi cho nữ vào năm 1989, đến năm 2023, con số này đã tăng lên 29,3 tuổi cho nam và 25,1 tuổi cho nữ. Những con số này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong tư duy của người trẻ mà còn minh chứng cho áp lực tài chính lớn từ chi phí sinh hoạt.
Bên cạnh đó, tỷ lệ người độc thân cũng tăng nhanh từ 6,23% năm 2004 lên 10,1% năm 2019. Tình trạng này cho thấy người trẻ đang đặt mục tiêu tài chính lên hàng đầu hơn là xây dựng gia đình. Với mức sinh chỉ đạt 1,32 con cho mỗi phụ nữ tại TP.HCM, xu hướng “ngại cưới, lười sinh” đã trở thành vấn đề nổi bật trong xã hội hiện đại.
Chi phí nhà ở và áp lực tài chính
Vấn đề nhà ở đang là một trong những nguyên nhân chính thúc đẩy xu hướng ngại kết hôn và sinh con. Giá nhà ở tại TP.HCM và Hà Nội liên tục tăng cao, khiến nhiều cặp đôi trẻ cảm thấy họ phải tập trung tài chính để có thể mua nhà trước khi nghĩ đến việc bắt đầu gia đình. Việc giá thuê nhà cũng tăng theo đã tạo ra một áp lực kinh tế mạnh mẽ, khiến nhiều người lựa chọn trì hoãn việc lập gia đình.
Giai đoạn 2016-2018, giá nhà tại TP.HCM đạt những mức cao kỷ lục, trong khi đó, vào năm 2024, nhiều dự báo cho thấy mức giá tại Hà Nội đang tiệm cận những con số tương tự. Khi thu nhập không theo kịp tốc độ tăng của giá nhà, người trẻ thường chỉ dám sinh một con hoặc thậm chí không có con. Tình trạng này có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng cho tương lai của lực lượng lao động và sự phát triển bền vững của xã hội.
Xu hướng toàn cầu và tác động đến Việt Nam
Không chỉ riêng Việt Nam, xu hướng kết hôn muộn và tỷ lệ sinh giảm đang diễn ra ở nhiều quốc gia khác nhau. Từ Nhật Bản, Italy, cho đến các nước Châu Âu, số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ sinh ở các quốc gia này đều dưới mức thay thế cần thiết. Tại Nhật Bản, tuổi kết hôn trung bình lần đầu đã ở mức 34, trong khi tại Italy con số này cũng tương tự.
Sự phổ biến của lối sống DINK (Double Income, No Kids) đang ngày càng trở nên rõ rệt trong các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Nhiều cặp đôi trẻ chọn con đường tự do tài chính mà không muốn ràng buộc bởi trách nhiệm chăm sóc trẻ nhỏ, điều này càng khiến thị trường bất động sản có nhu cầu cao đối với căn hộ nhỏ hoặc studio phù hợp cho cặp vợ chồng trẻ.
Giải pháp để khắc phục tình trạng này
Chính phủ cần có những chính sách cụ thể để khuyến khích sinh con và kết hôn, trong đó việc hỗ trợ tài chính cho việc mua nhà có thể là giải pháp hiệu quả. Nhìn vào kinh nghiệm của các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc, nơi chính phủ đã đưa ra các khoản hỗ trợ cho cưới hỏi và mua nhà, Việt Nam cũng cần xem xét áp dụng những biện pháp tương tự.
Việc phát triển các chương trình hỗ trợ tài chính hoặc ưu đãi cho các cặp vợ chồng trẻ về nhà ở xã hội sẽ là một bước đi thiết thực. Điều này không chỉ giúp người trẻ dễ dàng tiếp cận nhà ở mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho họ trong việc xây dựng gia đình và sinh con.
Đồng thời, Chính phủ cần kết hợp với các doanh nghiệp địa ốc để phát triển các dự án nhà ở bình dân, phù hợp với túi tiền của người dân, từ đó giúp giải quyết nhu cầu nhà ở cho số đông. Việc tạo ra một hành lang pháp lý rõ ràng, cải cách thủ tục hành chính cũng sẽ giúp thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển theo hướng bền vững hơn.
Trong bối cảnh tương lai, nếu không có những biện pháp quyết liệt, Việt Nam sẽ phải đối mặt với những khó khăn nghiêm trọng về già hóa dân số và thiếu hụt nguồn nhân lực. Cần có sự hợp tác giữa các bên liên quan để xây dựng một môi trường sống tốt hơn, khuyến khích người trẻ kết hôn và sinh con, từ đó đảm bảo cho sự phát triển bền vững của xã hội.
Với những quan điểm và giải pháp nêu trên, mong rằng tình hình sẽ có những chuyển biến tích cực trong thời gian tới. Để tìm hiểu thêm về các vấn đề liên quan đến bất động sản và những thông tin hữu ích khác, hãy theo dõi website duanvinhomes-bason.com.
